Họ tộc Nguyễn Duy
CÁC TRIỀU ĐẠI VIỆT NAM
16. VUA LÊ – CHÚA TRỊNH LÊ THẾ TÔN (1573-1599)
16. VUA LÊ – CHÚA TRỊNH LÊ THẾ TÔN (1573-1599)
Niên hiệu: - Gia Thái (1573-1577)
- Quang Hưng (1578-1599)
- Quang Hưng (1578-1599)
Vua Anh Tông có 5 người con trai, bốn người anh đã chạy cùng cha vào Nghệ An, còn lại Duy Đàm là con trai thứ 5, sinh tháng 11 năm Đinh Mão (1567), được nuôi ở xã Quảng Trị huyện Thuỵ Nguyên. Khi Anh Tông chạy ra ngoài, Duy Đàm còn thơ ấu không đi theo được. Tả tướng Trịnh Tông lập lên nối ngôi, mới 7 tuổi. Trịnh Tùng cho tìm danh nho vào dạy học cho vua, vua học ngày càng tấn tới, hiểu biết rộng cả việc trong sách vở và việc ngoài đời.
Tháng 8 năm Mậu Dần (1578), vua cho khôi phục lệ thi Hội để lựa chọn nhân tài, cho Nguyễn Văn Giai và 3 người nữa đỗ tiến sĩ xuất thân, Lê Quang Hoa và một người khác đỗ đồng tiến sĩ xuất thân.
Sau gần 50 năm chiến tranh Nam - Bắc triều, với trên 38 trận đánh lớn nhỏ, hàng vạn dân lành bị sung lính và bị đẩy vào các cuộc tàn sát khủng khiếp. Có những trận mỗi bên quân số lên tới 10 vạn người. Hai bên giằng co khá quyết liệt. Đến năm Tân Mão (1591), tiết chế Trịnh Tùng mở một cuộc hành binh lớn đánh trận quyết định ở Đông Kinh, bắt được Mạc Mậu Hợp, chiếm lại được kinh thành, cung điện, Trịnh Tùncho đón vua Lê từ hành cung Vạn Lại (Thanh Hoá) ra kinh thành Thăng Long (Đông Kinh).
Ngày 16 tháng 4 năm Quý Tỵ (1593) vua lên chính điện coi chầu, trăm quan đến chào mừng, đánh dấu sự nghiệp Trung Hưng của nhà Lê đã hoàn thành. Vấn đề đặt ra tiếp theo là công việc ngoại giao với nhà Minh. Sau nhiều cố gắng ngoại giao, đặc biệt là tài đối đáp và thơ phú của Phùng Khắc Khoan và phái bộ sang Yên Kinh, năm Mậu Tuất (1598), vua sắc phong và ấn bạc được sứ nhà Minh trực tiếp đưa sang.
Cùng lúc đó thổ quan nhà Minh nhận hối lộ của Mạc Kính Cung, đệ tâu vua Minh cho Kính Cung trở lại trấn trị Cao Bằng. Tháng 3 năm Kỷ Hợi (1599), Tả Giang nước Minh là Trần Đơn Lân sai Vương Kiến Lập đem ngựa tốt, đai ngọc, mũ xung thiên sang tặng tiết chế Trịnh Tùng, xin kết tình láng giềng.
Công cuộc Trung Hưng đã hoàn thành, lại được các quan thiên triều trọng vọng, Trịnh Tùng tự xưng làm Đô nguyên suý Tổng quốc chính thương phụ Bình An vương và định lệ cấp lộc cho vua Lê chỉ được thu thuế một ngàn xã, cấp cho 5000 lính làm quân túc vệ, 7 con voi và 20 chiếc thuyền rồng. Còn lại quyền hành trong nước đều do Trịnh Vương toàn quyền quyết định, vua chỉ ngồi chắp tay không làm gì, chỉ giữ đại cương. Từ đây thực sự bắt đầu thời kỳ mà sử gọi là vua Lê chúa Trịnh.
Ngày 24/8 năm Kỷ Hợi (1599), vua băng, thọ 33 tuổi, ở ngôi được 27 năm
Tháng 8 năm Mậu Dần (1578), vua cho khôi phục lệ thi Hội để lựa chọn nhân tài, cho Nguyễn Văn Giai và 3 người nữa đỗ tiến sĩ xuất thân, Lê Quang Hoa và một người khác đỗ đồng tiến sĩ xuất thân.
Sau gần 50 năm chiến tranh Nam - Bắc triều, với trên 38 trận đánh lớn nhỏ, hàng vạn dân lành bị sung lính và bị đẩy vào các cuộc tàn sát khủng khiếp. Có những trận mỗi bên quân số lên tới 10 vạn người. Hai bên giằng co khá quyết liệt. Đến năm Tân Mão (1591), tiết chế Trịnh Tùng mở một cuộc hành binh lớn đánh trận quyết định ở Đông Kinh, bắt được Mạc Mậu Hợp, chiếm lại được kinh thành, cung điện, Trịnh Tùncho đón vua Lê từ hành cung Vạn Lại (Thanh Hoá) ra kinh thành Thăng Long (Đông Kinh).
Ngày 16 tháng 4 năm Quý Tỵ (1593) vua lên chính điện coi chầu, trăm quan đến chào mừng, đánh dấu sự nghiệp Trung Hưng của nhà Lê đã hoàn thành. Vấn đề đặt ra tiếp theo là công việc ngoại giao với nhà Minh. Sau nhiều cố gắng ngoại giao, đặc biệt là tài đối đáp và thơ phú của Phùng Khắc Khoan và phái bộ sang Yên Kinh, năm Mậu Tuất (1598), vua sắc phong và ấn bạc được sứ nhà Minh trực tiếp đưa sang.
Cùng lúc đó thổ quan nhà Minh nhận hối lộ của Mạc Kính Cung, đệ tâu vua Minh cho Kính Cung trở lại trấn trị Cao Bằng. Tháng 3 năm Kỷ Hợi (1599), Tả Giang nước Minh là Trần Đơn Lân sai Vương Kiến Lập đem ngựa tốt, đai ngọc, mũ xung thiên sang tặng tiết chế Trịnh Tùng, xin kết tình láng giềng.
Công cuộc Trung Hưng đã hoàn thành, lại được các quan thiên triều trọng vọng, Trịnh Tùng tự xưng làm Đô nguyên suý Tổng quốc chính thương phụ Bình An vương và định lệ cấp lộc cho vua Lê chỉ được thu thuế một ngàn xã, cấp cho 5000 lính làm quân túc vệ, 7 con voi và 20 chiếc thuyền rồng. Còn lại quyền hành trong nước đều do Trịnh Vương toàn quyền quyết định, vua chỉ ngồi chắp tay không làm gì, chỉ giữ đại cương. Từ đây thực sự bắt đầu thời kỳ mà sử gọi là vua Lê chúa Trịnh.
Ngày 24/8 năm Kỷ Hợi (1599), vua băng, thọ 33 tuổi, ở ngôi được 27 năm
Còn tiếp
Ý kiến bạn đọc
Bạn cần đăng nhập với tư cách là Thành viên chính thức để có thể bình luận
Thống kê truy cập
- Đang truy cập18
- Hôm nay1,075
- Tháng hiện tại47,569
- Tổng lượt truy cập808,483
Danh mục
Danh mục
