Nguyễn Xí, một danh tướng uy dũng của Lê Lợi (Phần 3)

3. Vượt ngục thành Đông Quan
Nguyễn Xí bừng tỉnh, chung quanh một màu tối đen. Đây là đâu nhỉ? Viên thượng tướng khẽ cựa mình. Đôi tay có sức mạnh đả hổ của Nguyễn Xí giờ đây không cử động được nữa. Nguyễn Xí cố nhớ lại những việc vừa xảy ra, nhưng đầu nặng trĩu, lại chìm vào cơn mê sảng li bì.
Cho đến lúc cánh cửa lim xịch mở, Nguyễn Xí mở choàng mắt dậy. Cùng với ánh sáng yếu ớt lọt vào trong nhà tối, tên giám ngục bước vào. Lặng lẽ như mọt chiếc bóng, hắn hầm hầm nhìn Nguyễn Xí đang nằm sõng sượt trên sàn nhà, rồi trở ra. Cánh cửa lim sập lại. Nguyễn Xí nghe rõ tiếng khóa cửa lạch cạch,
Lúc này Nguyễn Xí mới tỉnh hẳn. Diễn biến của sự việc vừa qua dần dần hiện ra trong đầu viên thượng tượng. Mới sáng hôm trước, nhận được lệnh từ dinh Bồ Đề ^[17] cùng với quan Tư Không Đinh Lễ đến tiếp ứng cho Thái Giám Lê Nguyễn ở Tây Phù Liệt, Nguyễn Xí đã cùng với Đinh Lễ cỡi voi chiến dẫn 500 quân thiết đột từ cửa Nam đánh thúc vào sườn đạo quân của Vương Thông. Bị đánh cả hai mặt, Vương Thông vội rút quân vào thành. Đang đà thằng trận, Đinh Lễ và Nguyễn Xí đuổi theo tên Tổng binh giặc. Voi chiến lướt nhanh, hậu quân không theo kịp. Thấy vậy, đến Mai Động ^[18], tên tướng giặc quỷ quyệt quay lại. Xung trận trên một vùng đất nhiều ao hồ và ruộng bùn, không may voi bị sa lầy, Đinh Lễ và Nguyễn Xí bị rơi vào tay giặc ^[19]. Tiếp theo, là những trò dụ dỗ, dọa dẫm của Vương Thông. Bị giam hãm trong thành Đông Quan, tên tướng giặc dang tìm cách kéo dài tình trạng này để chờ viện binh. Bắt sống hai tướng, Vương Thông hy vọng sẽ khai thác được điều cần biết. Nhưng để trả lời tên tướng giặc, Đinh Lễ và Nguyễn Xí chỉ một mực cười khẩy, chửi rủa thậm tệ, bảo cho bè lũ tướng giặc biết ngày nộp mạng của chúng không còn xa nữa. Tên tướng giặc gầm lên như một con quỷ khát máu. Hắn dùng đến cực hình…
Nguyễn Xí băn khoăn không hiểu quan Tư Không Đinh Lễ có sống được qua cơn đòn thù ác liệt ấy không? Mình thì không chết, chúng sẽ còn giở những trò gì nữa đây? Đang suy nghĩ, cánh cửa lim lại mở. Một người lạ mặt, theo sau là một tên lính cầm gươm bước vào. Nguyễn Xí lảo đảo khập khiễng đi theo chúng. Ra khỏi cửa, Nguyễn Xí đưa mắt quan sát chung quanh. Đây là khu trại giam của giặc ở trong thành. Bên ngoài có hào lũy bao bọc. Xa xa phía sau trại giam, tường thành chạy dài một màu xám xịt. Chúng giải Nguyễn Xí đi dọc theo trại giam rồi đẩy vào một buồng kín ở đầu dãy. Nhờ chút ánh sáng luồn qua khe hở, Nguyễn Xí nhận thấy trong buồng có kê giường chiếu, chăn đệm. Trên án thư để giữa buồng còn có sẵn một mâm cơm rượu. Nguyễn Xí thầm nghĩ: lại trò mới của Vương Thông đây, rồi vật mình nằm trên giường. Đã lọt vào tay giặc, chúng muốn làm gì thì mặc chúng, việc gì phải băn khoăn, đến chết cũng chẳng sợ nữa là! Điều băn khoăn của Nguyễn Xí là không hiểu lúc này ai sẽ thay quan Tư Không và mình để vây giữ mặt thành phía Nam? 500 quân thiết đột của mình sẽ ra sao? Nhưng dù sao thì chắc chắn vòng vây của ta mỗi ngày một khép chặt. Nghĩ đến ngày Đại Vương dẫn quân vào chiếm thành Đông Quan và trên đất nước không còn bóng giặc, Nguyễn Xí lại thấy người khỏe hẳn lại, chỉ tiếc rằng mình không có mặt trong trận chiến đấu cuối cùng. Vượt qua được trận đòn thù, Nguyễn Xí thấy cần phải sống, nhưng sống ra sao khi còn nằm trong tay giặc quỷ quyệt và hung dữ?
Thấm đòn đau, người mệt, bụng cồn cào, Nguyễn Xí ngồi lại bên mâm rượu. Khi tên lính canh ngục bước vào, thấy mâm hầu như vẫn còn nguyên vẹn, hắn nhìn Nguyễn Xí đang nằm trên giường. Nguyễn Xí nói với hắn như truyền lệnh:
– Cơm rượu đấy, cho các ngươi!
Tình trạng đó diễn ra trong mấy ngày liền. Rồi một hôm, bưng cơm rượu đến không phải là người lính mọi bữa, mà là một người hầu gái xinh đẹp, theo sau một tên ngụy quan đã cao tuổi. Đứng trước viên tướng trẻ tuổi bị cầm tù, mặc dù được lệnh phải săn sóc, đối đãi chu đáo, nhưng tên ngụy quan lại tỏ ra hách dịch trịch thượng:
– Không may lọt vào đây, được tha chết, lại được quan Tổng binh ân cần chăm sóc, tôi nghĩ đã là vạn phúc cho ông lắm rồi. Biết điều mà ăn ở, thế nào mà chẳng được trọng dụng.
Không thèm nghe những lời bỉ ổi của hắn, Nguyễn Xí trừng mắt quát:
– Mày là người Việt ăn cơm giặc đi hầu quân giặc mà không biết nhục. Cút đi, đừng đứng đây làm bẩn mắt tao!
Tên ngụy quan vênh váo lui ra, để lại người hầu gái đứng nép một góc buồn, sợ hãi. Nguyễn Xí im lặng ngồi vào bàn. Cô gái rụt rè tiến lại gần, toan rót rượu. Bàn tay xinh đẹp của cô chưa chạm tới bình rượu thì đã phải rụt lại vì cái gạt tay phũ phàng của viên tướng trẻ:
– Để mặc ta!
Lui vào một góc buồng, cô ngơ ngác cúi đầu… Cái nghề hầu rượu này, cô đã quen lắm rồi. Tiếp xúc với bọn quan tướng nhà Minh, qua những buổi hầu rượu chè hoạn lạc thâu đêm suốt sáng trong thành Đông Quan này, cô đã trở nên dạn dầy, liều lĩnh. Ấy thế mà đứng trước viên tướng trẻ đang bị cầm tù, được lệnh phải chiều chuộng đủ điều này, cô lại sợ. Hình ảnh người con trai khỏe mạnh, quắc mắt mắng vào mặt quan Tổng binh cho đến lúc chết ngất vì cực hình, cô quên làm sao được. Nhưng ông ta không chết, và từ hôm nay cô phải hầu hạ… Không biết con người ấy sẽ đối xử với mình ra sao?
Ngày này qua ngày khác, cô vẫn ra vào im lìm như chiếc bóng. Cái nhan sắc trẻ trung của cô đã từng làm cho quan tướng nhà Minh mê mệt, trái lại với viên tướng trẻ không thèm nói với cô một lời. Cho đến một hôm, sau khi ăn xong, Nguyễn Xí nhìn chằm chằm vào mặt cô:
– Ả ở đâu? Cớ sao lại đi hầu quân giặc?
– Thưa ngài, tôi người Đông Quan. Cha và em không may bị chết vì loạn lạc, tôi bị giặc bắt. Hiện nay tôi còn mẹ già phải nuôi dưỡng.
– Hừm! – Nguyễn Xí tỏ ý khó chịu.
Câu chuyện chấm dứt.
Rồi có một hôm trời trở gió. Nguyễn Xí kêu đau mình mẩy, nằm li bì. Mấy ngày liền, bọn gác ngục được dịp chia nhau mâm cơm rượu còn nguyên vẹn.
Cô hầu băn khoăn lo lắng và thương hại ông tướng trẻ. Mặc dù thái độ lạnh nhạt của Nguyễn Xí, cô vẫn thấy đây lại là những ngày đáng ghi nhớ nhất trong cuộc đời đi hầu rượu của cô.
Mấy hôm sau, vào một đêm mưa gió, bọn lính gác ngục và cả cô hầu gái có biết đâu rằng ông tướng trẻ ốm liệt giường đang vùng dậy hành động trong nhà ngục. Nghe ba tiếng trống cầm canh lạc lõng chìm trong tiếng mưa rơi rào rào và sấm nổ ran trời. Lính gác đã đổi phiên. Gió từng hồi quật mưa vào mái ngói kêu lộp độp. Tiếng chân lính gác đi lại dưới hàng hiên thưa dần, rồi im hẳn. Nguyễn Xí khẽ dựng giường làm thang đu mình lên mái nhà ngục. Một đám ngói bị dỡ tung, mưa hắt vào lạnh buốt. Nghĩ đến lúc trở về ra mắt Bình Định Vương và gặp lại đội quân thiết đột của mình, Nguyễn Xí thấy lòng ấm lại và như được tiếp thêm sức mạnh. Đu lên mái nhà ngục, ngồi dưới gió mưa lạnh lẽo, Nguyễn Xí căng óc tìm mưu kế lọt qua mắt lính gác ngục. Ép sát người, tụt dần xuống chân mái ngói, đợi lúc hồi sấm bắt đầu râm ran, Nguyễn Xí buông người nhảy xuống. Tên lính cắp gươm đi lại dưới hàng hiên nghe tiếng động. Hắn chưa kịp ngoái lại thì Nguyễn Xí đã xông lên. Bị hai tay của Nguyễn Xí khóa chặt vào cổ và nhấc bổng lên, hắn chỉ còn như một khúc gỗ, chân tay cứng đờ cho đến khi chết hẳn. Lột áo quần của tên lính, mặc vào người, Nguyễn Xí ung dung đi lại trên hàng hiên thăm dò. Đằng xa, phía cổng nhà ngục thấp thoáng ánh đèn. Trong chòi canh tên lính gác đang ngồi thu mình trong áo khoác. Nguyễn Xí đường hoàng đi về phía cổng. Thấy bóng người đi tới, tên lính gác tưởng là đồng đội. Cho đến khi vừa kịp nhận ra người lạ mặt, thì đầu hắn đã lìa khỏi cổ vì đường gươm sắc bén của người tù vượt ngục.
Như con hổ được thả về rừng, Nguyễn Xí leo qua cổng lao mình trong mưa gió, chạy biến về phía tường thành…
Đã sang canh tư. Trên cánh đồng lầy ở phía Nam, cách thành Đông Quan chưa đầy một dặm, Nguyễn Xí ngoái đầu nhìn tòa thành chìm trong mưa, cười thầm: chắc lúc này lũ giặc đang hốt hoảng tìm ông tướng vượt ngục. Được, ta sẽ trở lại…