Các vị Trạng nguyên, Bảng nhãn, Thám hoa qua các Triều đại phong kiến Việt Nam

20. KHOA KỶ MÙI- CẢNH THỐNG 2 (1499) LÊ HIẾN TÔNG

A . TRẠNG NGUYÊN ĐỖ LÝ KHIÊM
Người làng Ngoại Lãng, huyện Thư Trì. Nay là xã Song Lãng, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình. Đổi tên là Đỗ Lý Ích. Anh của Đỗ Oánh. Đỗ Đệ nhất giáp tiến sĩ cập đệ đệ nhất danh (Trạng nguyên) khoa Kỷ Mùi, niên hiệu Cảnh Thống 2 (1499) đời Lê Hiến Tông . Làm quan đến chức Phó đô ngự sử, từng được cử làm chánh sứ sang nhà Minh (1510), mất trên đường đi. Được truy tặng chức Đô ngự sů.
B. BẢNG NHÃN LƯƠNG ĐẮC BẰNG (1472 - ?)
Người xã Hội Triều, huyện Hoằng Hoá. Nay là thôn Hội Triều, xã Hoằng Phong, huyện Hoằng Hoá, tỉnh Thanh Hoá. Cha của Lương Hữu Khánh, ông nội Lương Khiêm Hạnh.
Năm 28 tuổi, đỗ Đệ nhất giáp tiến sĩ cập đệ đệ nhị danh (Bảng nhãn) khoa Kỷ Mùi, niên hiệu Cảnh Thống 2 (1499) đời Lê Hiến Tông. Làm quan đến chức Lại bộ Thượng thư kiêm Đông các đại học sĩ, Tri kinh điển, tham dự triều chính, tước Đôn Trung bá.
C. THÁM HOA NGUYỄN KHẮC KIỆM (1460 - ?)
Người xã Bình Lâm, huyện Yên Phong. Nay thuộc xã Thụy Lâm, huyện Đông Anh, Hà Nội. ,
Năm 40 tuổi, đỗ Đệ nhất giáp tiến sĩ cập đệ đệ tam danh (Thám hoa) khoa Kỷ Mùi, niên hiệu Cảnh Thống 2 (1499) đời Lê Hiến Tông. Làm quan đến chức Đô ngự sử.
(1) Khoa thi này (1499) lấy đỗ 55 Tiến sĩ.

21. KHOA NHÂM TUẤT- CẢNH THỐNG 5 (1502) LÊ HIẾN TÔNG

A - TRẠNG NGUYÊN LÊ ÍCH MỘC
Người xã Thanh Lãng, huyện Thuỷ Đường. Nay là thôn Thanh Lãng, xã Quảng Thanh, huyện Thuỷ Nguyên, Hải Phòng.
Năm 44 tuổi, đỗ Đệ nhất giáp tiến sĩ cập đệ đệ nhất danh (Trạng nguyên) khoa Nhâm Tuất ', niên hiệu Cảnh Thống 5 (1502) đời Lê Hiến Tông.
Ông nguyên là đạo sĩ. Trong lễ xướng danh, vua sai ông tuyên đọc lời chế thư, bưng lư đốt hương ra trước, bỏng tuột cả tay mà không biết. Làm quan đến chức Tả thị lang, về trí sĩ.
B. BẢNG NHÃN LÊ SAN (1476- ?) (CÒN CÓ TÊN LÀ LỆ TÀI
Người xã Vạn Phúc, huyện Thanh Đàm. Nay là xã Vạn Phúc, huyện Thanh Trì, Hà Nội.
Năm 27 tuổi, đỗ Đệ nhất giáp tiến sĩ cập đệ đệ nhị danh (Bảng nhãn) khoa Nhâm Tuất, niên hiệu Cảnh Thống 5 (1502) đời Lê Hiến Tông.
Vâng mệnh đi sứ nhà Minh. Mùa đông Hồng Thuận Bính Tý (1516) Trần Cảo khởi loạn vây hãm kinh đô Thăng Long, vua Lê Chiêu Tông từ Tây Đô đưa quân về tiến đánh, ông giữ chức Đề sát ở năm doanh dẫn quân tiến đánh vào cửa Đại Hưng thu phục kinh thành. Được thăng Hình bộ Thượng thư. Năm sau thăng Lại bộ Thượng thư. Khi mất được truy tặng tước Trung Huấn bá.
C. THÁM HOA NGUYỄN VĂN THÁI (1479 - ?)
Người xã Tiền Liệt, huyện Vĩnh Lại. Nay thuộc huyện Vĩnh Bảo, Hải Phòng. Em của Nguyễn Đoan Kính.
Năm 24 tuổi, đỗ Đệ nhất giáp tiến sĩ cập đệ đệ tam danh (Thám hoa) khoa Nhâm Tuất, niên hiệu Cảnh Thống 5 (1502) đời Lê Hiến Tông.
'. Khoa thi này (1502) lấy đỗ 61 người, nhưng LTĐK tiếp đây, kể cả Lê Ích Mộc, chỉ ghi được 60 người, sót một người. Người bị sót này theo Bia Văn Miếu (No 1350) là Nguyễn Trọng Hưng. Từ khoa thi này có lệ treo Bảng Vàng ghi tên người đỗ ở cửa nhà Thái học.
Được cử làm Phó sứ sang nhà Minh, thăng đến chức học sĩ, tước Đạo Xuyên bá.
Khi Mạc Đăng Dung chiếm ngôi nhà Lê, ông bị ép thảo chiếu nhường ngôi. Làm quan nhà Mạc đến chức Thượng thư, tước hầu. Đi sứ phương Bắc hai lần, nhưng lần thứ hai bị giữ lại, lấy vợ người Trung Quốc, sinh con là Ngạn Xán, theo họ mẹ là họ Trương. Trương Ngạn Xán sau này cũng đỗ tiến sĩ.