Các vị Trạng nguyên, Bảng nhãn, Thám hoa qua các Triều đại phong kiến Việt Nam

28. KHOA BÍNH TUẤT THỐNG NGUYÊN 5 (1526) LÊ CUNG HOÀNG

A . TRẠNG NGUYÊN TRẦN TẤT VĂN
Người xã Nguyệt Áng, huyện An Lão. Nay là thôn Nguyệt Áng, xã Thái Sơn, huyện An Lão, Hải Phòng. Cha của Trần Tảo.
(1) " Khoa thi này (1523) lấy đỗ 36 Tiến sĩ.
Đỗ Đệ nhất giáp tiến sĩ cập đệ đệ nhất danh (Trạng nguyên) khoa Bính Tuất, niên hiệu Thống Nguyên 5 (1526) đời Lê Cung Hoàng.
Làm quan nhà Mạc đến chức Thượng thư, tước Hàn Xuyên bá, từng được cử đi sứ nhà Minh.
Dưới triều Mạc Đăng Dung, Mạc Đăng Doanh ông coi việc từ hàn, những văn thư trao đổi giữa nhà Minh và nhà Mạc ông đều tham gia. Có lần đi sứ.
Sách Công dư tiệp kí của Vũ Phương Đề có bài “Một bài biểu lui vạn binh” do Trạng nguyên Trần Tất Văn soạn, lời lẽ rất đanh thép, trong đó có câu:
Vị tiểu quốc bất học võ nhân, lễ nghĩa hà túc thâm trách;
Mẫn An Nam vô cô xích tử, phong nhận nhẫn sử hoành la.
Dịch nghĩa: Cho nước tôi võ nhân ít học thì lễ nghĩa sao đáng trách móc? Bảo thương dân An Nam vô tội, nỡ nào đem gươm giáo đâm chém?
Mao Bá Ôn đọc biểu rỏ nước mắt rồi quyết định rút quân.
Con ông là Trần Tảo, Tiến sĩ khoa Ất Sửu (1565) đời Mạc Mậu Hợp. Sau khi nhà Mạc đổ, nhà Lê Trung Hưng lên đã trả thù, gia đình ông tan nát. ở quê chỉ còn câu cầu đá do ông dựng, gọi là cầu quan Trạng, nhưng đã đổ mươi năm nay.
B. BẢNG NHÃN NGUYỄN VĂN HIẾN (1499 - ? )
Người xã Đặng Xá, huyện Lương Tài. Nay thuộc huyện Gia Lương, tỉnh Bắc Ninh. Cha của Nguyễn Văn Diễn.
Đỗ Đệ nhất giáp tiến sĩ cập đệ đệ nhị danh (Bảng nhãn) khoa Bính Tuất, niên hiệu Thống Nguyên 5 (1526) đời Lê Cung Hoàng.
Làm quan nhà Mạc đến chức Tham chính, từng được cử đi sứ sang nhà Minh.
C. THÁM HOA LƯU DOÃN TRUNG
Người xã Vương Xá, huyện Siêu Loại. Nay thuộc xã Nghĩa Đạo, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh.
("). Khoa thi này (1526) lấy đỗ 20 Tiến sĩ.
Đỗ Đệ nhất giáp tiến sĩ cập đệ đệ tam danh (Thám hoa) khoa Bính Tuất, niên hiệu Thống Nguyên 5 (1526) đời Lê Cung Hoàng.
Làm quan nhà Lê đến chức Thị lang. Nhà Lê mất, ông không chịu ra làm quan với nhà Mạc.